ฟันเป็นคราบ แปรงไม่ออก เกิดจากอะไร รักษาได้ไหม คุณหมอมาตอบคำถามให้แล้ว
เคยสังเกตกันไหมว่าบางครั้งที่ฟันของเราก็เหมือนกับมีคราบอะไรบางอย่างเกาะอยู่ตลอดเวลา ต่อให้แปรงฟันอย่างไรก็แปรงไม่ออก ทำให้สูญเสียความมั่นใจ ไม่ว่าตอนยิ้ม หรือขณะสนทนากับผู้อื่น แถมยังทำให้สูญเสียบุคลิกภาพอีกด้วย ในบทความนี้จะช่วยทำให้เราเข้าใจว่า ฟันเป็นคราบคืออะไร สาเหตุของฟันเป็นคราบ แปรงไม่ออก วิธีการจัดการปัญหาดังกล่าวทั้งแบบทั่วไปและแบบเร่งด่วน ตลอดจนพฤติกรรมป้องกัน เพื่อไม่ให้คราบดังกล่าวกลับมาเกิดซ้ำอีกครั้ง และการรักษาที่คลินิกทันตกรรม Smile Seasons Dental Clinic มีให้บริการโดยผู้เชี่ยวชาญ และทันตแพทย์ที่จะมาช่วยดูแลปัญหาสุขภาพฟันของเราอย่างครบวงจร
คราบบนฟันคืออะไร?
ฟันเป็นคราบ แปรงไม่ออกนั้นเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ ซึ่งมีทั้งปัจจัยจากภายนอกฟัน และภายในเนื้อฟันเอง โดยคราบฟันที่เกิดจากปัจจัยภายนอกนั้น สามารถทำความสะอาดออกได้ง่ายกว่า วิธีการโดยภูมิปัญญาชาวบ้านก็สามารถช่วยลด หรือขจัดปัญหาฟันเป็นคราบ แปรงไม่ออกได้ รวมทั้งผลิตภัณฑ์ หรืออุปกรณ์ฟอกฟันขาว เช่น ยาสีฟันฟอกฟันขาว น้ำยาบ้วนปาก หรือแผ่นแปะฟอกสีฟัน ก็อาจจะได้ผลบ้าง
ส่วนคราบฟันที่เกิดจากปัจจัยที่อยู่ในเนื้อฟันจะจัดการได้ยากกว่า และมักต้องเข้ารับการดูแลจากทันตแพทย์ อย่างไรก็ตามหากคราบบนฟันนั้นมีสาเหตุจากหินปูนร่วมด้วย คุณควรเข้ารับการขูดหินปูน เพื่อฟันที่สะอาดไร้คราบ และสุขภาพช่องปากที่ดี
แต่หากปล่อยทิ้งไว้เป็นเวลานานคราบดังกล่าวจะมีลักษณะคล้ายแผ่นฟิล์มเหนียว ๆ เกาะติดแน่นยิ่งกว่าเดิม ทั้งนี้เชื้อแบคทีเรีย หรือเชื้อจุลินทรีย์มักเกาะตามขอบเหงือก และไม่สามารถที่จะนำออกด้วยวิธีการปกติอย่างการแปรงฟันได้
โรคที่มักเกิดจากฟันเป็นคราบ แปรงไม่ออก
หากไม่ได้รับการรักษาที่ถูกต้อง คราบบนฟันที่แปรงไม่ออกจะกลายเป็นสาเหตุของการเกิดฟันผุ ปัญหารากฟันอักเสบ หรือปัญหาอื่น ๆ ตามมาจำนวนมาก ยกตัวอย่างเช่น
1. โรคเหงือกอักเสบ
หากเรามีคราบพลัคเกาะอยู่บนฟัน หรือหินปูนก็ตาม สิ่งเหล่านี้จะเข้าไปกัดกร่อนทำให้เหงือกและฟันมีช่องได้ เมื่อเรารับประทานอาหาร อาจมีเศษอาหารบางส่วนหลุดเข้าไปยังซอกเหล่านี้ได้ เศษอาหารพวกนี้จะค่อย ๆ เกิดการทับถมและหมักหมม จนส่งกลิ่นที่ไม่พึงประสงค์ออกมา หากเรายังปล่อยทิ้งไว้เป็นเวลานานอาจนำมาสู่อาการบวม และกลายเป็นโรคเหงือกอักเสบได้ในท้ายที่สุด
2. โรคเหงือกร่น
เมื่อเหงือกถูกคราบพลัคและคราบหินปูนกัดกร่อน ย่อมมีสภาพไม่สมบูรณ์เหมือนปกติ อาจเกิดช่องว่างได้ หรือเหงือกร่นได้ ซึ่งอาจกลายเป็นสาเหตุของปัญหากลิ่นปากตามมาได้เช่นกัน
3. โรคปริทันต์อักเสบ
โรคปริทันต์อักเสบหรือ Periodontitis เป็นอาการอักเสบขั้นรุนแรงซึ่งเกิดจากการที่เหงือกร่นแล้วมีกระดูกบางส่วนหลอมละลายปนอยู่ด้วย ถือได้ว่าเป็นอันตรายอย่างมาก ต่อสุขภาพในช่องปาก ซึ่งส่งผลให้รู้สึกปวดเหงือก หรือฟันโยกขณะเคี้ยวอาหาร และอาจมีหนองไหลออกมาตามร่องเหงือกได้ หากเป็นแล้วควรได้รับการเกลารากฟัน เพื่อทำการกำจัดหินปูนส่วนที่อยู่ใต้เหงือกก่อนที่จะรักษาหินปูนที่อยู่ด้านบน
นอกจากจะเกิดโรคข้างต้นแล้ว คราบพลัค หรือคราบจุลินทรีย์ยังก่อให้เกิดปัญหาสุขภาพช่องปากอื่น ๆ ได้ด้วย ยกตัวอย่างเช่น ฟันเหลือง การสูญเสียฟันแท้ หรือแม้แต่อาการเลือดออกขณะแปรงฟันก็ตาม
4. สีฟันที่เปลี่ยนไป ดูหมอง ไม่ขาวเหมือนเดิม
แม้ว่าการที่สีฟันเปลี่ยนไปไม่ขาวสะอาด แต่ดูหมอง หรือมีคราบสีเหลืองนั้นจะไม่ส่งผลต่อสุขภาพฟันมากนั้น แต่ก็กระทบความมั่นใจและบุคลิกภาพของเรา ทางที่ดีนั้น เราควรไปปรึกษาทันตแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญ เพื่อสร้างความมั่นใจ ดีกว่าอยู่กับปัญหาคราบเหล่านี้อย่างวิตกกังวล
5. อาการเลือดออกขณะแปรงฟัน
การที่อยู่ ๆ เรามีเลือดออกในขณะที่แปรงฟันนั้นถือได้ว่าไม่ใช่เรื่องปกติ แต่เป็นสัญญาณเตือนแรกเริ่มถึงปัญหาสุขภาพในช่องปากของเราที่อาจจะกำลังมีปัญหาในอนาคต
ที่สำคัญที่สุดเลย หากไม่ทำการรักษาอย่างถูกวิธีคราบพลัคสีเหลืองเหล่านี้จะสะสมกัน แล้วกลายเป็นคราบหินปูนในที่สุด ซึ่งเป็นอันตรายต่อฟันและสุขภาพในช่องปากเราเป็นอย่างมาก
สาเหตุอะไรที่ทำให้ฟันเป็นคราบ แปรงไม่ออก
คำถามต่อมาคือ แล้วคราบนี้มาจากไหนละ? คราบเหล่านี้สามารถเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ ได้แก่
ปัจจัยภายนอก
1. อาหาร และเครื่องดื่ม
ชา กาแฟ แกงที่สีจัด ไวน์แดง ผลไม้สีเข้ม เช่น ตระกูลเบอร์รี่ มีอนุพันธ์ของสีที่สามารถเกาะติดกับผิวฟันได้ หากคุณรับประทานเป็นปริมาณมาก หรือดื่มบ่อยๆ แต่ไม่บ้วนปาก
2. การสูบบุหรี่
สารเคมีมากมายในบุหรี่ เมื่อเกิดการเผาไหม้ จะสามารถสะสมบนผิวฟัน และทำให้ฟันเหลือง หรือฟันเป็นคราบได้ นอกจากนี้ยังส่งผลเสียทั้งต่อสุขภาพฟัน และสุขภาพโดยรวมของคุณอีกด้วย
3. หินปูน
หนึ่งในสาเหตุของคราบบนฟันที่พบได้บ่อยที่สุดคือคราบหินปูนนั่นเอง หินปูนมีสีที่แตกต่างกันไป ตั้งแต่สีเทา เหลือง ไปจนถึงน้ำตาลคล้ำ นอกจากจะทำให้สีฟันเหลืองไม่ขาว ซึ่งเป็นข้อกังวลด้านความสวยงามแล้ว หินปูนยังนำมาซึ่งปัญหาทางทันตกรรมต่างๆ อีก เช่น โรคเหงือกอักเสบ โรคปริทันต์อักเสบ ซึ่งทำให้มีอาการเลือดออกขณะแปรงฟัน เหงือกร่น หากหินปูนสะสมไปนานๆ ฟันอาจจะผุลึกจนกระทั่งเข้าไปทำให้เกิดการอักเสบติดเชื้อในคลองรากฟันได้ ทำให้ต้องรักษารากฟันตามมา
4. การละเลยกิจวัตรประจำวัน
การแปรงฟันอย่างถูกวิธีวันละ 2 ครั้ง ร่วมกับการใช้ไหมขัดฟัน (Dental Floss) ก่อนนอน เป็นวิธีป้องกันโรคทางทันตกรรมที่ดีที่สุด รวมถึงป้องกันฟันเป็นคราบได้ด้วยเช่นกัน
ปัจจัยภายนอก
1. อายุ
เมื่อคุณอายุมากขึ้น ผิวฟันที่มักมีสีขาวกว่าก็จะบางลง ทำให้เห็นส่วนที่เป็นเนื้อฟันซึ่งมักเป็นมีสีเหลืองกว่ามากขึ้น ทำให้ฟันของคุณดูเหลือง หรือเป็นคราบ
2. ยาบางชนิด
ยา เช่น Textracyline หรือ Doxycycline สามารถทำให้ฟันเป็นคราบ หรือฟันเปลี่ยนสีได้ โดยเฉพาะการใช้ยาในเด็ก
3. ฟันตกกระ
หรือเรียกว่า Fluorosis เป็นภาวะที่ฟันได้รับฟลูออไรด์ในระดับสูงเป็นระยะเวลานานเกินไป ฟันตกกระเป็นภาวะที่ไม่สามารถรักษาด้วยตัวเองได้ และผลิตภัณฑ์ฟอกสีฟันทั่วไปก็ไม่สามารถแก้ไขฟันตกกระได้เช่นกัน คุณสามารถอ่านบทความเกี่ยวกับฟันตกกระได้ที่นี่
4. สาเหตุอื่นๆ
เช่น พันธุกรรม ฟันแตก ฟันเกิดอุบัติเหตุ และโรคประจำตัว
ฟันเป็นคราบ แปรงไม่ออก รักษาอย่างไร
การรักษาคราบพลัคมีด้วยกันหลากหลายวิธี ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับลักษณะอาการของฟันแต่ละคนซึ่งทันตแพทย์จะเป็นคนแนะนำวิธีการรักษาให้เหมาะสมกับผู้ที่มาใช้บริการ โดยทาง Smile Seasons ของเรานั้นเต็มไปด้วยบุคลากรที่มีความเชี่ยวชาญและประสบการณ์ที่เชื่อถือได้
หากคุณมีข้อสงสัย หรือความกังวลเกี่ยวกับช่องปาก คุณสามารถนัดทันตแพทย์ของ Smile Seasons เพื่อปรึกษาปัญหาสุขภาพฟัน เพื่อขอคำแนะนำการทำทันตกรรมต่าง ๆ ได้ฟรี ไม่เสียค่าใช้จ่าย อย่ารอช้า !
1. การขูดหินปูน
หินปูนเกิดจากแบคทีเรียในช่องปากที่ผสมกับอาหารจำพวกน้ำตาล แป้งหรือคาร์โบไฮเดรตประเภทอื่น ๆ จนเป็นคราบจุลินทรย์ หรือคราบพลัค และหากเรายังไม่ดูแลรักษาฟันให้เพียงพอก็นำมาสู่การเกิดหินปูนในท้ายที่สุดซึ่งไม่สามารถแปรงฟันออกเองได้ จำเป็นต้องให้ทันตแพทย์เข้ามาช่วยเหลือโดยการขูดหินปูน
2. AirFlow
AirFlow เป็นการใช้ลมแรงดันสูง พ่นทรายละเอียดทางทันตกรรมที่มีความพิเศษ ซึ่งสามารถขจัดคราบติดแน่นบนผิวฟันได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยไม่ทำอันตรายต่อชั้นเคลือบฟัน AirFlow ใช้ได้ผลดีมากในฟันมีคราบที่เกิดจากปัจจัยภายนอกเนื้อฟัน เช่น การขจัดคราบ ชา กาแฟ บุหรี่ จึงมักนิยมทำคู่กับการฟอกสีฟันที่มุ่งเป้าไปที่การแก้ไขภายในเนื้อฟัน
3. การฟอกสีฟัน
นอกจากวิธีการขูดหินปูนและการครอบฟันจะช่วยทำให้ฟันขาวแล้ว การฟอกสีฟันก็เป็นเทคนิคทางทันตกรรมประเภทหนึ่งที่ได้รับความนิยมไม่แพ้กัน
4. การครอบฟัน
วิธีการถัดมาที่ได้ ในการรักษาฟันเป็นคราบคือการครอบฟัน ซึ่งเป็นทันตกรรมประเภทหนึ่งที่ได้รับความนิยม
การครอบฟันเป็นการรักษาอาการฟันเป็นคราบชนิดฟันตกกระในระดับที่รุนแรงจนสูญเสียชั้นเคลือบฟันในบริเวณกว้าง หรือชั้นเคลือบฟันมีความอ่อนแอมาก โดยจะสร้างฝาขึ้นมาครอบลงบนฟัน เพื่อปกปิดและปกป้อง ตลอดจนฟื้นฟูสภาพของฟันที่เกิดความเสียหาย
5. การทำวีเนียร์
การทำวีเนียร์ เป็นเทคนิคทางทันตกรรมประเภทหนึ่ง มีจุดประสงค์เพื่อจัดการแก้ไขฟันที่มีรูปร่าง ขนาด หรือสีบนผิวฟันให้มีความสวยงาม ดูเป็นธรรมชาติมากขึ้น
ข้อดีของการทำวีเนียร์ นอกจากจะช่วยฟื้นฟูสุขภาพของฟันเราแล้วนั้น ยังช่วยเสริมสร้างความมั่นใจทุกครั้งที่เรายิ้มโดยไม่ต้องเขินอาย เพราะฟันที่ขาวสะอาด ดูเป็นธรรมชาติ อีกทั้งยังช่วยให้ฟันแข็งแรง
ข้อควรระวัง ถ้าไม่อยากฟันเป็นคราบ แปรงไม่ออก
การหลีกเลี่ยงพฤติกรรมเหล่านี้อาจยังไม่เพียงพอ Smile Seasons ขอแนะนำวิธีการป้องกันไม่ให้กลับมาเเกิดคราบซ้ำสอง
1. หลีกเลี่ยงการบริโภคคาร์โบไฮเดรตเกินความจำเป็น
เพราะคราบจุลินทรีย์ที่เกิดขึ้น มาจากการทำปฏิกริยาระหว่างการไกลโคโปรตีนกับน้ำลายเป็นหลัก ดังนั้นการรับประทานคาร์โบไฮเดรตที่มากเกินไปจะยิ่งเสริมสร้างให้เกิดคราบจุลินทรีย์บนชั้นเคลือบฟันได้
2. หลีกเลี่ยงการบริโภคอาหาร - เครื่องดื่มที่มีสีเข้ม
อาหารและเครื่องดื่มที่มีสีอย่างเช่น ชา กาแฟ หรือผลไม้จำพวกเบอร์รี่ ส่งผลให้ฟันของเราเกิดคราบสีได้เช่นกัน หากมีการบริโภค อย่าลืมที่จะทำความสะอาดอย่างถูกต้องและสม่ำเสมอด้วยนะ
3. หลีกเลี่ยงการแปรงฟันที่ผิดวิธี
แม้ว่าการแปรงฟันจะถือว่าเป็นวิธีการทำความสะอาดช่องปากพื้นฐาน แต่การแปรงฟันที่ผิดวิธีนั้นจะทำให้เราเผชิญกับปัญหาทางสุขภาพในช่องปากได้เช่นกัน ยกตัวอย่างเช่น การแปรงฟันที่แรงเกินไป หรือการใช้แปรงที่มีขนแปรงค่อนข้างแข็ง เป็นต้น
4. พบคุณหมอฟัน ทุก 6 เดือน
คุณควรเข้ารับการตรวจสุขภาพช่องปาก และขูดหินปูนอย่างน้อยปีละ 2 ครั้ง
สรุป
ฟันเป็นคราบ แปรงไม่ออก สามารถเกิดได้จากหลากหลายสาเหตุ นอกจากคราบหินปูนที่พบได้บ่อยแล้ว ยังมีปัจจัยภายนอกเนื้อฟัน เช่น อาหาร เครื่องดื่มที่รับประทาน การสูบบุหรี่ และปัจจัยภายในเนื้อฟันอย่าง อายุ พันธุกรรม การใช้ยาบางชนิด ภาวะฟันตกกระ
ดังนั้นการป้องกันที่ดีคือ คุณควรพบทันตแพทย์ เพื่อตรวจสุขภาพช่องปาก และขูดหินปูนทุก 6 เดือน รักษาความสะอาดภายในช่องปากด้วยการแปรงฟันวันละ 2 ครั้ง ร่วมกับการใช้ไหมขัดฟันก่อนนอนทุกวัน
การรักษาฟันเป็นคราบมีได้หลายวิธีตั้งแต่ การขูดหินปูน AirFlow การทำวีเนียร์ ครอบฟัน หรือฟอกสีฟัน หากคุณเป็นคนหนึ่งที่กังวลเกี่ยวกับเรื่องคราบฟันที่ติดแน่นบนตัวฟัน Smile Seasons มีทีมทันตแพทย์ผู้เชี่ยวชาญคอยให้คำแนะนำ และให้การรักษา ทวงคืนฟันที่สวยงามของคุณกลับมา ให้คุณสามารถยิ้มอย่างมั่นใจได้อีกครั้ง – อย่ารอช้าติดต่อเราได้เลย 02-114-3274 LINE : @smileseasons.dc
- Teeth Stains: Causes, Types, and How to Remove Teeth Stains., Available from: https://crest.com/en-us/oral-care-tips/teeth-stains/teeth-stains-causes-types-how-remove-teeth-stains
- Tooth Discoloration: In-Office & At-Home Treatment., Available from: https://my.clevelandclinic.org/health/symptoms/10958-tooth-discoloration
- Tooth Discoloration: Causes, Prevention, How to Remove Stains., Available from: https://www.healthline.com/health/tooth-discoloration
- 9 Reasons for Teeth Stains & What To Do About It., Available from: https://www.teethtalkgirl.com/dental-health/teeth-stains/
ตรวจบทความโดย
ทพญ.วรรณวนัช สิงห์ทอง (หมอพิมพ์)
ปริญญาโท สาขาทันตกรรมเพื่อความสวยงามและรากเทียม จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
Certificate of Advance Implantology, UCLA, USA.
ทันตแพทยศาสตร์ ม.เชียงใหม่
รีวิวจากคนไข้ของเรา
โปรโมชั่นอื่นๆ
ฟันผุ จุดเริ่มต้นของหลายปัญหาทันตกรรม จะรักษาอย่างไรดี
ฟันผุ เรื่องเล็กที่ไม่เล็กอย่างที่คิด คุณหมอพาคุณมาเรียนรู้ทุกซอกทุกมุมเกี่ยวกับฟันผุ ตั้งแต่ สาเหตุ อาการ วิธีป้องกัน ตัวเลือกการรักษา รวมถึงค่าใช้จ่าย
พิมพ์ปากที่บ้าน เชื่อมคุณกับคลินิกทันตกรรมด้วยเทคโนโลยี
อยากยิ้มสวย แต่ก็ขี้เกียจฝ่ารถติด ไปนั่งรอที่คลินิก จะดีกว่าไหม? ถ้าคุณสามารถจัดฟันใส ทำรีเทนเนอร์ หรือฟอกสีฟัน ได้จากที่บ้านโดยไม่ต้องเสียเวลามาที่คลินิก
เคลียร์ช่องปากก่อนจัดฟันคืออะไร ต้องทำอะไรบ้าง ราคาเท่าไหร่ จำเป็นไหม
อยากจัดฟันทำไมต้องเคลียร์ช่องปากก่อน จัดฟันไปก่อนได้ไหม มีขั้นตอนและค่าใช้จ่ายเท่าไหร่ ตอบทุกคำถามเกี่ยวกับการเคลียร์ช่องปาก การรักษาที่คุณต้องทำก่อนเริ่มจัดฟัน
เสียวฟัน เป็นอาการของโรคใดได้บ้าง มีวิธีป้องกัน และรักษาได้อย่างไร
เสียวฟันเป็นหนึ่งในอาการเริ่มต้นของโรคทางทันตกรรมมากมาย หากคุณเป็นคนหนึ่งที่เสียวฟัน จะแปรงฟันหรือกินอะไรก็ไม่สะดวกเพราะปวดจี๊ดอยู่ตลอด บทความนี้เขียนมาเพื่อคุณ
ฟันแตก อุดฟันได้ไหม ต้องรักษารากฟันหรือเปล่า ค่าใช้จ่ายแพงไหม อ่านเลย
ฟันแตกเป็นปัญหาที่ทำให้เกิดความกังวลทั้งในด้านรูปลักษณ์ และสุขภาพในช่องปาก แต่จะต้องรักษาอย่างไร ค่าใช้จ่ายแพงไหม พบคำตอบได้ในบทความนี้
ฟันตาย ฟันเสียเกิดจากอะไร อันตรายไหม แก้ไขยังไงดีโดยไม่ต้องถอน
ฟันตาย เป็นภาวะอันตรายภายในช่องปากที่ไม่ควรละเลย มาดูกันว่า ฟันตายเกิดจากอะไร อัตรายแค่ไหม และจะแก้ไขด้วยวิธีไหนได้บ้าง
