ฟันผุทะลุโพรงประสาท รู้ได้อย่างไร รักษาได้ไหม ต้องรักษารากฟันหรือเปล่า

ฟันผุเป็นปัญหาทางทันตกรรมที่พบได้บ่อย สามารถรักษาได้ด้วยการอุดฟัน แต่หากปล่อยทิ้งไว้นานจนฟันผุทะลุโพรงประสาท ซึ่งเป็นส่วนที่สามารถอักเสบและตายได้ คุณอาจมีอาการปวดฟันอย่างรุนแรง หรือเหงือกอักเสบตามมาได้ วันนี้ทันตแพทย์จากคลินิกทันตกรรม Smile Seasons จะมาอธิบาย สาเหตุ วิธีการป้องกัน แนวทางการรักษา ตามอ่านกันได้เลย!

ปวดฟันมาก จะเป็นฟันผุทะลุโพรงประสาทหรือไม่? อุดฟันอย่างเดียวพอไหม อันตรายแค่ไหน
สารบัญเนื้อหา

ฟันผุทะลุโพรงประสาท คืออะไร?

ฟันผุทะลุโพรงประสาท คืออะไร?

ฟันผุทะลุโพรงประสาทนั้นเป็นผลต่อเนื่องมาจากโรคฟันผุที่มีความรุนแรง ลุกลามไปจนทำลายเนื้อฟัน และผุลึกลงไปเรื่อยๆ จนมีขนาดใหญ่มากขึ้น และทะลุไปจนโพรงประสาท ซึ่งเป็นบริเวณที่มีเส้นประสาท และเส้นเลือดไปหล่อเลี้ยง หากไม่ได้รับการรักษาที่เหมาะสม แบคทีเรียจะก่อให้เกิดการอักเสบเข้าไปยังโพรงประสาทฟัน และรากฟันได้ 

ฟันผุทะลุโพรงประสาทเกิดขึ้นได้อย่างไร ใครบ้างที่เป็นกลุ่มเสี่ยง

สาเหตุหลักๆ ของอาการฟันผุ เกิดจากการรักษาสุขอนามัยในช่องปากไม่สม่ำเสมอ หรือรักษาไม่ดีเพียงพอ ทำให้แบคทีเรียก่อโรคและก่อตัวเพิ่มจำนวนมากขึ้น ซึ่งผลิตกรดออกมาทำลายครอบฟัน และผิวฟัน โดยหากไม่ได้รับการอุดฟัน และขูดหินปูน ก็จะทำให้ฟันผุทะลุโพรงประสาทได้ ลองมาดูกันดีกว่าว่า ใครบ้างที่มีพฤติกรรมอยู่ในกลุ่มเสี่ยงที่อาจเกิดอาการฟันผุทะลุถึงโพรงประสาท

  • ผู้ที่ชอบทานขนมขบเคี้ยวและอาหารที่มีน้ำตาลสูง

การรับประทานขนมขบเคี้ยวและอาหารที่มีรสชาติหวาน หรือมีน้ำตาลสูง อย่างเช่น ไอศครีม น้ำผึ้ง น้ำตาล ผลไม้อบแห้ง เค้ก หรือลูกอม นั้น​จะเพิ่มโอกาสทำให้ฟันผุได้ง่ายขึ้น เนื่องจากน้ำตาลถือเป็นอาหารชั้นดีของเชื้อแบคทีเรียที่สะสมอยู่ในช่องปาก ทำให้แบคทีเรียเหล่านั้นผลิตกรดออกมาทำลายเนื้อฟันของเราได้ นอกจากนี้เครื่องดื่มประเภท โซดา ก็มีปริมาณน้ำตาลและความเป็นกรดสูง ซึ่งเป็นปัจจัยที่สามารถทำลายฟันของเราได้เช่นกัน

  • ผู้ที่ดูแลสุขภาพอนามัยช่องปากและฟันไม่ดี

สำหรับผู้ที่ยังดูแลสุขภาพอนามัยของช่องปากและฟันไม่ดี เช่น ไม่ค่อยแปรงฟันหลังมื้ออาหาร หรือแปรงฟันอย่างไม่ถูกวิธี อาจทำให้เกิดคราบพลัค ซึ่งเป็นหนึ่งในสาเหตุที่ก่อให้เกิดฟันผุได้

  • ผู้ที่มีภาวะขาดฟลูออไรด์

ฟลูออไรด์ คือ แร่ธาตุที่ช่วยปกป้องไม่ให้เกิดฟันผุ หากขาดฟลูออไรด์จะทำให้ฟันไม่แข็งแรง และเกิดฟันผุได้ง่ายยิ่งขึ้น ซึ่งจะต้องรักษาด้วยวิธีการอุดฟัน ดังนั้นเราควรเสริมฟลูออไรด์ด้วยวิธีง่ายๆ โดยการใช้ยาสีฟัน หรือน้ำยาบ้วนปากที่มีส่วนผสมของฟลูออไรด์

  • ผู้สูงอายุ หรือผู้ที่มีโรคประจำตัวบางอย่าง

การทำความสะอาดช่องปากที่ได้ประสิทธิภาพ คุณจำเป็นต้องเคลื่อนไหวข้อมือระหว่างแปรงฟัน และใช้ไหมขัดฟันได้เป็นอย่างดี ผู้สูงอายุ หรือผู้ที่มีโรคประจำตัว เช่น พาร์กินสัน (Parkinsonism) ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง ผู้ป่วยสมองเสื่อม (Dementia) หรืออัลไซเมอร์ (Alzheimer) อาจมีความผิดปกติในการเคลื่อนไหว หรือหลงลืมกิจวัตรประจำวัน ทำให้อาจลืมแปรงฟัน และใช้ไหมขัดฟัน ผู้ป่วยกลุ่มนี้จำเป็นต้องมีผู้ช่วยดูแล และต้องเข้ารับการตรวจสุขภาพช่องปากถี่กว่าปกติ (ทุกๆ 3-6 เดือน ขึ้นอยู่กับความเห็นของทันตแพทย์ประจำตัว)

อาการของฟันผุทะลุโพรงประสาท มีอะไรบ้าง

ฟันผุทะลุโพรงประสาท เป็นสาเหตุหนึ่งของรากฟันอักเสบ ฉะนั้นจึงมีอาการคล้ายกัน อ่านรายละเอียดรากฟันอักเสบได้ที่นี่ โดยอาการมีดังนี้

  • ปวดฟัน – เป็นอาการสำคัญที่มักทำให้คนไข้มาพบคุณหมอ ลักษณะอาการปวดมักเป็นแบบปวดจี๊ดๆ ตุบๆ ความรุนแรงมีตั้งแต่เล็กน้อยจนถึงปวดมากจนทนไม่ได้ อาการปวดฟันสามารถเกิดได้จากสาเหตุอื่นๆ คุณสามารถหาข้อมูลได้ที่นี่
  • เสียวฟัน –  อาการมักถูกกระตุ้นด้วยอุณหภูมิร้อนจัด เย็นจัด เมื่อรับประทานอาหาร
  • เจ็บตอนเคี้ยวอาหาร – เมื่อรับประทานอาหาร จะรู้สึกเจ็บในขณะเคี้ยวอาหาร
  • เหงือกบวมอักเสบ – การอักเสบหรือติดเชื้อสามารถลุกลามออกมานอกโพรงประสาทสู่เนื้อเยื่อโดยรอบได้
  • ฟันเปลี่ยนสี – เมื่อฟันผุทะลุโพรงประสาท จนเนื้อเยื่อภายในฟันตาย เนื้อฟันจะเปลี่ยนสีคล้ำมากขึ้น ซึ่งการฟอกสีฟันในกรณีนี้จะมีความยากมากกว่าปกติ
  •  
อาการของฟันผุทะลุโพรงประสาท มีอะไรบ้าง

ถ้าเป็นขึ้นมาแล้ว มีความอันตรายมากไหม?

ฟันผุทะลุโพรงประสาทนั้นเป็นอาการฟันผุที่รุนแรง คุณควรเข้ามาพบทันตแพทย์ เพื่อรับการรักษาโดยเร็วที่สุด หากปล่อยทิ้งไว้ อาจทำให้การอักเสบเป็นมากจนไม่สามารถเก็บฟันธรรมชาติของคุณไว้ได้ ซึ่งคุณหมอจำเป็นต้องถอนฟันซี่ที่เป็นโรคออกไป

 

นอกจากนั้นการอักเสบ และการติดเชื้ออาจทะลุโพรงประสาทฟันออกมาสู่เนื้อเยื่อโดยรอบ และก่อให้เกิดเหงือกบวมอักเสบ ปริทันต์อักเสบ หรือโพรงหนองรอบๆ ฟัน ในบางกรณีการติดเชื้อสามารถลุกลามไปยังอวัยวะสำคัญอื่นๆ ได้ เช่น โพรงจมูก ตา คอ หรือกระทั่งลุกลามไปในสมอง ซึ่งอาจเป็นอันตรายถึงชีวิตได้ หากไม่ได้รับการรักษาอย่างเหมาะสม ผู้ป่วยที่มีภูมิคุ้มกันบกพร่อง หรืออ่อนแอ ยังเกิดการติดเชื้อในกระแสเลือดได้ง่ายอีกด้วย

แนวทางการรักษาฟันผุทะลุถึงโพรงประสาทฟัน

การเลือกแนวทางการรักษาฟันผุที่ทะลุถึงโพรงประสาทฟัน จะขึ้นอยู่กับความรุนแรง และพื้นที่ของการอักเสบติดเชื้อ โดยทันตแพทย์จะพิจารณาว่าเนื้อเยื่อในโพรงประสาทจะยังมีชีวิตอยู่หรือไม่ หากฟันซี่นั้นได้รับการรักษาไปแล้ว

 

การรักษากรณี Reversible Pulpitis

  • กรณีที่มีอาการปวดมาก คุณหมออาจให้ยาแก้ปวด เช่น Paracetamol, Ibuprofen, Celecoxib ไปรับประทาน เพื่อบรรเทาอาการ กรุณาตรวจสอบประวัติแพ้ยา และข้อห้ามในการรับประทานกับทันตแพทย์ประจำตัว หรือเภสัชกร
  • ยาสีฟันที่มีสารลดการเสียวฟัน ก็สามารถช่วยลดอาการเสียวฟันที่รบกวนชีวิตประจำวันของคุณได้

การรักษากรณี Irreversible Pulpitis

  • เนื้อเยื่อภายในโพรงประสาทฟันตาย หรือมีการอักเสบติดเชื้อรุนแรงที่ไม่สามารถหายได้
  • แนวทางการรักษาจะแบ่งออกเป็น 2 แนวทาง
  1. การรักษารากฟัน – เป็นแนวทางรักษาหลักในการรักษาฟันผุทะลุโพรงประสาทที่เนื้อเยื่อภายในตาย ทันตแพทย์จะกรอเปิดโพรงประสาทฟัน เพื่อกำจัดเนื้อเยื่อที่มีการอักเสบออกไป ส่วนใหญ่คุณหมอจะใส่ยาฆ่าเชื้อ และอุดฟันชั่วคราว คุณอาจต้องเข้ารับการรักษาหลายครั้งจนแน่ใจว่าการอักเสบติดเชื้อถูกกำจัดออกไปหมดแล้ว หลังจากนั้นคุณหมอจะบูรณะฟันด้านบนขึ้นมาใหม่ด้วยการอุดฟัน หรือทำครอบฟันถาวร (หาข้อมูลเกี่ยวกับการรักษารากฟันได้ที่นี่)
  2. ถอนฟัน – หากฟันถูกทำลายเป็นพื้นที่ขนาดใหญ่จนไม่สามารถที่จะรักษารากฟันได้ หรือคุณเลือกที่จะไม่เข้ารับการรักษารากฟัน ทันตแพทย์อาจจำเป็นต้องถอนฟันซี่ที่มีการอักเสบติดเชื้อออก หลังจากถอนฟันคุณสามารถเลือกทดแทนฟันธรรมชาติซี่ที่หายไปได้หลายวิธี เช่น การทำฟันปลอม การทำสะพานฟัน หรือการทำรากฟันเทียม ในบางกรณีที่คนไข้มี ฟันซ้อน ฟันเก และคุณหมอประเมินแล้วว่าสามารถจัดฟันต่อได้ คุณอาจเข้ารับการจัดฟัน โดยไม่ต้องทดแทนฟันธรรมชาติ
การเลือกแนวทางการรักษาฟันผุที่ทะลุถึงโพรงประสาทฟัน จะขึ้นอยู่กับความรุนแรง และพื้นที่ของการอักเสบติดเชื้อ

ถ้า “อุดฟัน” โดยไม่ต้องรักษารากฟันได้ไหม

หากการอักเสบติดเชื้อไม่รุนแรง และทันตแพทย์ประเมินแล้วว่าเนื้อเยื่อภายในโพรงประสาทฟันสามารถกลับมาสู่ภาวะปกติ ที่มีสุขภาพดีได้หลังจากอุดฟัน คุณอาจไม่จำเป็นต้องรักษารากฟัน

 

อย่างไรก็ตามหากคุณหมอพิจารณาว่าการอักเสบติดเชื้อรุนแรงเกินกว่าที่จะหายได้เอง การอุดฟันเพียงอย่างเดียวนั้นมีความเสี่ยง เพราะนอกจากจะไม่สามารถบรรเทาอาการปวด และรักษาให้หายขาดได้แล้ว คุณยังเสี่ยงกับการติดเชื้อที่รุนแรงมากขึ้น และอาจมีการกระจายไปยังอวัยวะอื่นๆ ได้อีกด้วย

แชร์ 5 เทคนิค วิธีการป้องกันไม่ให้เกิดฟันผุทะลุโพรงประสาท

แม้ว่าอาการฟันผุทะลุโพรงประสาท​จะเป็นปัญหา​ที่ร้ายแรงต่อสุขภาพ​ช่องปาก​ก็จริง แต่เราก็สามารถป้องกันและลดความเสี่ยงที่จะทำให้เกิดฟันผุได้ ด้วย 5 วิธีง่ายๆ​ ดังต่อไปนี้

  • ตรวจสุขภาพ​ช่องปาก​อย่างสม่ำเสมอ

พบทันตแพทย์ เพื่อประเมินสุขภาพเหงือกและฟันทุกๆ 6 เดือน

  • ทำความสะอาด​เหงือก​และ​ฟัน​อย่าง​ถูกต้องและสม่ำเสมอ

แปรงฟันอย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง และเลือกใช้แปรงสีฟันขนนุ่ม ยาสีฟันที่มีส่วนผสมฟลูออไรด์ เพื่อป้องกันฟันผุ รวมถึง​ใช้ไหมขัดฟันร่วมด้วยอย่างน้อย 1 ครั้งก่อนนอน เพื่อทำความสะอาดในบริเวณ​ที่แปรงสีฟันเข้าไม่ถึง

แชร์ 5 เทคนิค วิธีการป้องกันไม่ให้เกิดฟันผุทะลุโพรงประสาท แม้ว่าอาการฟันผุทะลุโพรงประสาท​จะเป็นปัญหา​ที่ร้ายแรงต่อสุขภาพ​ช่องปาก​ก็จริง แต่เราก็สามารถ
  • หลีกเลี่ยงการรับประทานอาหารที่เป็นกรด

อาหารหรือเครื่องดื่มที่เป็นกรด เช่น น้ำอัดลม น้ำมะนาว หรือโซดา คุณควรหลีกเลี่ยง เพราะอาจทำให้สารเคลือบฟันเสียหายได้

  • ควบคุมการรับประทานอาหารที่เป็นสาเหตุทำให้เกิดฟันผุ

การรับประทานอาหารที่มีคาร์โบไฮเดรต น้ำตาล และยีสต์ รวมถึงเลือกรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ เช่น ผักผลไม้สด ที่มีวิตามิน A C และ E สูง จะช่วยให้ฟันของเราแข็งแรง​

  • ไม่ใช้ฟันในการงัดแงะ หรือเปิดของแข็ง 

เนื่องจากการใช้ฟันกระทบของแข็ง จะ​เสี่ยงทำให้ฟันแตก ทำให้มีความเสี่ยงที่แบคทีเรียจะก่อโรคเข้ามาทำให้เกิดการอักเสบของเนื้อเยื่อภายในโพรงประสาทฟัน

การเตรียมตัวก่อนการทำรากฟันเทียมฟันหน้า

การเตรียมตัวก่อนการใส่รากฟันเทียมฟันหน้าเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อสร้างความมั่นใจให้กับการทำรากฟันเทียมฟันหน้า ซึ่งมีขั้นตอนของการเตรียมตัวก่อนทำทันตกรรมหลักๆ ดังนี้

  • การปรึกษาทันตแพทย์ที่มีความเชี่ยวชาญ

ขั้นตอนแรก คนไข้ควรที่จะได้รับคำปรึกษาเบื้องต้นกับทันตแพทย์ที่มีความชำนาญและมีประสบการณ์ เพื่อให้ทันตแพทย์ประเมินสุขภาพช่องปาก ทำการเอกซเรย์หรือสแกนกระดูกขากรรไกรแบบ 3 มิติ พูดคุยเกี่ยวกับทางเลือก และเป้าหมายการรักษา พร้อมประเมินความเหมาะสมสำหรับการปลูกรากฟันเทียมก่อนทำการรักษาจริง

  • ทำการเคลียร์ช่องปาก

ก่อนที่จะทำการรักษารากฟันเทียมฟันหน้า จะต้องทำการเคลียร์ช่องปากอื่นๆ ก่อน เช่น ขูดหินปูน อุดฟันที่ผุ รักษาโรคเหงือกอักเสบ ฯลฯ เพื่อทำให้ช่องปากสะอาดและพร้อมสำหรับการทำรากฟันเทียมฟันหน้า

  • ทำการวางแผนการรักษา

ทันตแพทย์จะทำการวางแผนการรักษาให้ล่วงหน้า และแนะนำให้คนไข้ลางานอย่างน้อย 1-2 วัน ก่อนกลับไปทำงาน เพื่อเตรียมพร้อมสำหรับทำการรักษา โดยรูปแบบของการรักษารากฟันเทียมฟันหน้าจะต้องขึ้นอยู่กับปัญหาภายในช่องปากที่เป็นอยู่ด้วย

  • ดูแลสุขภาพในช่องปากและสุขภาพร่างกายให้พร้อม

ควรรักษาสุขอนามัยช่องปากด้วยการแปรงฟัน ใช้ไหมขัดฟัน และใช้น้ำยาบ้วนปากฆ่าเชื้อเป็นประจำ นอนหลับให้เพียงพอ รับประทานยาประจำตัวมาตามปกติ รวมถึงควรงดสูบบุหรี่ด้วย

สรุป

“ฟันผุทะลุโพรงประสาท” เป็นปัญหาทางทันตกรรมที่รุนแรง และคุณควรเข้ามารับการรักษากับทันตแพทย์โดยเร็วที่สุด โดยมักมีสาเหตุจากการดูแลสุขอนามัยภายในช่องปากไม่ดีพอ หรือละเลยปัญหาฟันผุ จนการอักเสบติดเชื้อลุกลามลึกมากขึ้น อาการของโรคคือ ปวดฟัน เสียวฟัน เหงือกบวมอักเสบ ฟันอาจเปลี่ยนสีคล้ำมากขึ้น แนวทางการรักษาขึ้นอยู่กับความรุนแรง อาจอุดฟันอย่างเดียว หรือมีความจำเป็นต้องรักษารากฟัน/ถอนฟัน 

Smile Seasons มีทีมทันตแพทย์เฉพาะทางที่สามารถดูแลภาวะฟันผุทะลุโพรงประสาทได้ ไม่ว่าแนวทางการรักษาจะเป็นแค่การอุดฟัน หรือรักษารากฟัน คุณก็สามารถวางใจว่าจะได้รับคำแนะนำ และการรักษาจากทีมคุณหมอที่เปี่ยมประสบการณ์

หากคุณมีคำถามสงสัย หรือต้องการสอบถามเพิ่มเติม สามารถติดต่อเราเพื่อทำนัดเข้ามาปรึกษากับทันตแพทย์ของ Smile Seasons ได้โดยไม่มีค่าใช้จ่าย

อ้างอิง

ตรวจบทความโดย

Picture of ทพ.ธนิตย์ วนิชนพรัตน์

ทพ.ธนิตย์ วนิชนพรัตน์

วุฒิบัตรทันตแพทย์เฉพาะทางสาขาปริทันตวิทยา ทันตแพทยสภา
Certificate of Training Orthodontic and Miniscrew – Advance Orthodontic Society
Certification of Invisalign Provider
ทันตแพทยศาสตร์ ม.เชียงใหม่

โปรโมชั่นอื่นๆ

ฟันผุ จะจัดการอย่างไรดี dental caries FM

ฟันผุ จุดเริ่มต้นของหลายปัญหาทันตกรรม จะรักษาอย่างไรดี

ฟันผุ เรื่องเล็กที่ไม่เล็กอย่างที่คิด คุณหมอพาคุณมาเรียนรู้ทุกซอกทุกมุมเกี่ยวกับฟันผุ ตั้งแต่ สาเหตุ อาการ วิธีป้องกัน ตัวเลือกการรักษา รวมถึงค่าใช้จ่าย

Read More »
พิมพ์ปากด้วยตัวเองที่บ้าน

พิมพ์ปากที่บ้าน เชื่อมคุณกับคลินิกทันตกรรมด้วยเทคโนโลยี​

อยากยิ้มสวย แต่ก็ขี้เกียจฝ่ารถติด ไปนั่งรอที่คลินิก จะดีกว่าไหม? ถ้าคุณสามารถจัดฟันใส ทำรีเทนเนอร์ หรือฟอกสีฟัน ได้จากที่บ้านโดยไม่ต้องเสียเวลามาที่คลินิก

Read More »
เคลียร์ช่องปาก

เคลียร์ช่องปากก่อนจัดฟันคืออะไร ต้องทำอะไรบ้าง ราคาเท่าไหร่ จำเป็นไหม

อยากจัดฟันทำไมต้องเคลียร์ช่องปากก่อน จัดฟันไปก่อนได้ไหม มีขั้นตอนและค่าใช้จ่ายเท่าไหร่ ตอบทุกคำถามเกี่ยวกับการเคลียร์ช่องปาก การรักษาที่คุณต้องทำก่อนเริ่มจัดฟัน

Read More »
เสียวฟัน

เสียวฟัน เป็นอาการของโรคใดได้บ้าง มีวิธีป้องกัน และรักษาได้อย่างไร

เสียวฟันเป็นหนึ่งในอาการเริ่มต้นของโรคทางทันตกรรมมากมาย หากคุณเป็นคนหนึ่งที่เสียวฟัน จะแปรงฟันหรือกินอะไรก็ไม่สะดวกเพราะปวดจี๊ดอยู่ตลอด บทความนี้เขียนมาเพื่อคุณ

Read More »
ฟันแตก

ฟัน​แตก อุดฟันได้ไหม ต้องรักษารากฟันหรือเปล่า ค่าใช้จ่ายแพงไหม อ่านเลย   

ฟันแตกเป็นปัญหาที่ทำให้เกิดความกังวลทั้งในด้านรูปลักษณ์ และสุขภาพในช่องปาก แต่จะต้องรักษาอย่างไร ค่าใช้จ่ายแพงไหม พบคำตอบได้ในบทความนี้

Read More »
ฟันตาย

ฟันตาย ฟันเสียเกิดจากอะไร อันตรายไหม แก้ไขยังไงดีโดยไม่ต้องถอน

ฟันตาย เป็นภาวะอันตรายภายในช่องปากที่ไม่ควรละเลย มาดูกันว่า ฟันตายเกิดจากอะไร อัตรายแค่ไหม และจะแก้ไขด้วยวิธีไหนได้บ้าง

Read More »

เว็บไซต์นี้มีการใช้งานคุกกี้ เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและประสบการณ์ที่ดีในการใช้งาน เราขอความยินยอมของคุณในการใช้คุกกี้ ดูรายละเอียด นโยบายความเป็นส่วนตัว หรือ คุกกี้

เว็บไซต์นี้มีการใช้งานคุกกี้ เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและประสบการณ์ที่ดีในการใช้งาน เราขอความยินยอมของคุณในการใช้คุกกี้ ดูรายละเอียด นโยบายความเป็นส่วนตัว หรือ คุกกี้