ฟันซ้อนคืออะไร ถอนได้ไหม แนะนำวิธีแก้ฟันซ้อนที่ทำแล้วได้ผลดีที่สุด

ฟันซ้อน ปัญหาเกี่ยวกับฟันที่หลาย ๆ คนอาจมองข้าม เพราะคิดว่าฟันซ้อนไม่ใช่เรื่องใหญ่จนถึงขั้นที่ต้องเข้ารับการรักษา แต่จริง ๆ แล้วการมีปัญหาฟันซ้อนในระยะยาวสามารถส่งผลกระทบต่อสุขภาพภายในช่องปากได้มากกว่าที่คุณคิด โดยเฉพาะในบุคคลที่มีฟันซ้อนที่ค่อนข้างรุนแรง แล้วปัญหาอะไรบ้าง ที่สามารถเกิดขึ้นได้จากการมีฟันซ้อน

ในบทความนี้คุณหมอจากคลินิกทันตกรรม Smile Seasons จะพาคุณมาเจาะลึกถึง “ฟันซ้อน” ว่าสาเหตุเกิดจากอะไร แล้วมีผลกระทบอย่างไร พร้อมคำแนะนำจากคุณหมอ เรามาดูกันเลย

ฟันซ้อน คืออะไร อาการเป็นอย่างไร

ฟันซ้อน คือ สภาพของฟันที่งอกขึ้นจากเหงือกแบบเรียงตัวซ้อนกัน ไม่เรียงตัวกันตามแนวฟันที่ควรจะเป็น สามารถเกิดขึ้นได้ตามแนวขากรรไกรทั้งหมด ซึ่งการเกิดฟันซ้อนจะทำให้ฟันที่งอกขึ้นมาเกิดการเบียดตัวกัน จนเกิดเป็นฟันเก โดยในบางคนที่มีฟันซ้อนที่อาการค่อนข้างรุนแรง ซึ่งอาจส่งผลให้เกิดฟันล้มได้ในที่สุด

ฟันซ้อนเกิดจากอะไร

ฟันซ้อน เกิดขึ้นได้จากหลาย ๆ ปัจจัยทั้งในวัยเด็กและในวัยผู้ใหญ่ โดยปัจจัยหลักที่พบได้บ่อย มีดังนี้

กรรมพันธุ์

หากบุคคลในครอบครัวมีประวัติการมีฟันซ้อน รวมไปถึงการมีขากรรไกรที่เล็กซึ่งไม่สัมพันธ์กับจำนวนของฟัน ก็สามารถส่งต่อผ่านทางกรรมพันธุ์มาสู่รุ่นลูก รุ่นหลานได้ เช่นกัน

ขนาดของฟัน

บางคนอาจมีขนาดของฟันที่ค่อนข้างใหญ่ แต่ขากรรไกรมีขนาดเล็ก ทำให้พื้นที่ของเหงือกไม่เพียงพอต่อจำนวนของฟันที่ขึ้น ทำให้ฟันเกิดการเบียดตัวกันขึ้นจนเกิดการซ้อนของฟันได้เช่นกัน

การถอนฟัน

การถอนฟัน หรือ การหลุดตัวของฟันน้ำนมที่เร็วกว่ากำหนด อาจทำให้ฟันแท้ขึ้นผิดตำแหน่งจนเกิดเป็นฟันซ้อนได้

พฤติกรรมการใช้ชีวิตและการรับประทานอาหาร

พฤติกรรมการใช้ชีวิตในวัยเด็ก เช่น การดูดนิ้ว การดูดขวดนม หรือการดูดจุกนมที่มีระยะเวลานานจนเกินไป โดยเฉพาะในวัยที่ฟันแท้เริ่มขึ้นแล้ว อาจทำให้มีแรงกดตามบริเวณเหงือกและฟันมากจนเกินไป ทำให้บริเวณกรามเจริญเติบโตผิดรูป จึงส่งผลให้ฟันขึ้นผิดตำแหน่ง และเกิดฟันซ้อนได้ หรือในวัยผู้ใหญ่ที่มีพฤติกรรมการรับประทานบางอย่าง เช่น การกัดของแข็งเป็นประจำ ทั้งนี้มีส่วนส่งผลให้เกิดฟันซ้อนได้เช่นกัน

ผลกระทบของการเกิดฟันซ้อน

การมีฟันซ้อน นอกจากจะส่งผลต่อสภาพจิตใจในเรื่องของความมั่นใจแล้ว ยังส่งผลต่อสุขภาพภายในช่องปากอีกด้วย ซึ่งปัญหาที่พบได้บ่อยจากการมีฟันซ้อน ได้แก่

ดูแลความสะอาดยาก โดยเฉพาะตามซอกฟันซึ่งจะมีเศษอาหารเข้าไปติดได้ง่ายกว่าปกติ จึงทำให้เสี่ยงต่อการเกิดฟันผุได้
กัดหรือเคี้ยวอาหารได้ยาก เพราะฟันไม่ได้เรียงตัวกันตามแนวที่ควรจะเป็น
ปวดหัวหรือปวดกราม จากการที่ฟันซ้อนกันและเกิดการเบียดตัวกัน
ออกเสียงคำบางคำได้ไม่ชัด
สูญเสียความมั่นใจในขณะที่พูดหรือยิ้ม

วิธีแก้ไขปัญหา การเกิดฟันซ้อน

การแก้ไขปัญหาการเกิดฟันซ้อน สามารถทำได้หลายวิธี ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับความรุนแรงในแต่ละบุคคล และการวินิจฉัยของทันตแพทย์ โดยวิธีที่ใช้ มีดังนี้

การจัดฟัน

การจัดฟันทั้งแบบเหล็กและแบบใส เป็นวิธีที่นิยมใช้มากที่สุด เพราะมีราคาที่ไม่แพงมากจนเกินไปและมีขั้นตอนที่ไม่ซับซ้อน สามารถทำได้ในทุกช่วงวัย แต่มักใช้กับคนที่ยังเป็นเด็กหรือวัยรุ่น เพราะร่างกายยังมีการเจริญเติบโต จึงสามารถขยับตำแหน่งของฟันได้ง่ายกว่าในวัยผู้ใหญ่ โดยจะใช้ระยะเวลาในการจัดฟันที่ประมาณ 1 – 3 ปี ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับสภาพฟันของแต่ละบุคคล

การทำวีเนียร์

การทำวีเนียร์ คือการจัดแต่งฟันโดยวิธีเคลือบผิวฟัน เพื่อให้ฟันมีรูปร่างที่สวยงาม แต่จะไม่สามารถปรับเปลี่ยนตำแหน่งของฟันได้ วิธีนี้จึงสามารถใช้ได้กับคนที่มีปัญหาฟันซ้อนเพียงเล็กน้อยเท่านั้น

การตกแต่งฟัน

การตกแต่งฟัน คือการแก้ไขปัญหาฟันซ้อนด้วยการใช้เลเซอร์ในการเพิ่มช่องว่างระหว่างฟัน นิยมใช้กับผู้ที่มีปัญหาฟันบนและฟันล่างซ้อนกันเพียงเล็กน้อย ซึ่งเป็นวิธีที่ต้องมีความละเอียดอ่อนในการทำ เพราะอาจทำให้ฟันเกิดความอ่อนแอลงได้

การถอนฟันร่วมกับการผ่าตัด

สำหรับคนที่การรักษาด้วยการจัดฟันหรือวิธีการแก้ไขอื่น ๆ ไม่สามารถแก้ปัญหาฟันซ้อนได้หมด ทันตแพทย์อาจวินิจฉัยให้ผ่าตัดขากรรไกรร่วมด้วย เพื่อให้โครงสร้างภายในปากสมดุลมากขึ้น และทำให้ฟันมีพื้นที่ในการเคลื่อนตัวไปสู่ตำแหน่งที่ถูกต้องได้

คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับฟันซ้อน

หลาย ๆ คนเกิดคำถามที่สงสัยเกี่ยวกับฟันซ้อน ซึ่งคำถามที่สามารถพบได้บ่อย มีดังนี้

ฟันซ้อน จำเป็นต้องถอนฟันไหม

ฟันซ้อน ไม่จำเป็นต้องถอนฟัน แต่ทั้งนี้จะขึ้นอยู่กับสภาพฟันของแต่ละบุคคลว่ามีความรุนแรงมากน้อยแค่ไหน และขึ้นอยู่กับดุลพินิจของทันตแพทย์ร่วมด้วย

ฟันซ้อน จำเป็นต้องจัดฟันไหม

สำหรับคนที่มีฟันซ้อนเพียงเล็กน้อย ไม่รุนแรงมากจนเกินไป อาจไม่จำเป็นต้องจัดฟันก็ได้ แต่ยังคงจำเป็นจะต้องดูแลความสะอาดภายในช่องปากอย่างละเอียดกว่าคนที่มีฟันเรียงตัวสวยงาม ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับการวินิจฉัยของทันตแพทย์ร่วมด้วย แต่ในระยะยาวแล้ว การจัดฟันเพื่อให้ฟันเรียงตัวสวยงามจะส่งผลดีต่อสุขภาพภายในช่องปากมากกว่า เพราะจะทำให้เศษอาหารไม่ติดตามซอกฟัน และสามารถทำความสะอาดได้ง่าย

สรุป

ปัญหาฟันซ้อน ในบางคนที่มีอาการเพียงเล็กน้อยอาจไม่ใช่เรื่องใหญ่ที่จำเป็นจะต้องได้รับการจัดฟันในทันที แต่สำหรับคนที่มีสภาพฟันซ้อนค่อนข้างมาก การเข้ารับการรักษาแต่เนิ่น ๆ จะส่งผลดีในระยะยาวมากกว่า เพราะจะทำให้ทำความสะอาดฟันได้ง่าย และเลี่ยงไม่ให้เกิดปัญหาแทรกซ้อนภายในช่องปากตามมาในภายหลัง เช่น ฟันผุ เหงือกอักเสบ หรือฟันล้ม เป็นต้น

สำหรับคนที่สนใจปรึกษาฟันเกกับทันตแพทย์ สามารถติดต่อ Smile Seasons Clinic ได้ที่ LINE @smileseasons.dc หรือโทร 02-114-3274

อ้างอิง

Crooked Teeth: Causes, Concerns, and How to Straighten., Available from: https://www.healthline.com/health/dental-and-oral-health/crooked-teeth
What Causes Crooked Teeth?., Available from: https://www.colgate.com/en-us/oral-health/adult-orthodontics/what-causes-crooked-teeth
Crooked Teeth and Misaligned Bites., Available from: https://www.webmd.com/oral-health/crooked-teeth-misaligned-bites
The Most Common Types of Crooked Teeth., Available from: https://www.byte.com/community/resources/article/crooked-teeth-types//

บทความโดย

ทพ.กันเขต เกียรติวราวุธ

ปริญญาโท สาขาทันตกรรมจัดฟัน ม.วลัยลักษณ์
ทันตแพทยศาสตร์ ม.เชียงใหม่ (เกียรตินิยมอันดับ 1 เหรียญทอง)

รีวิวจากคนไข้ของเรา

ใช้บริการขูดหินปูน ที่นี่ (สาขา west ville) ครั้งแรก
ประสบการณ์ส่วนตัว ได้รับการรักษา และการบริการที่ดีมาก มากกว่าคลินิคอื่น 2-3 คลินิค ในรอบหลายๆ ปีที่ผ่านมา

คุณหมอใบเฟิร์น มือเบา หรืออาจจะต้องเรียกว่ามือนิ่ง แม่นยำ ให้การรักษาอย่างใส่ใจ ให้เวลากับการรักษาดี ไม่เจ็บเลยซักจุด (ไม่เหมือนที่เคยเจอ ขูดๆ ขัดๆ 10 นาทีเสร็จ ที่เจ็บ และไม่สะอาดแบบที่เคยเจอจากที่อื่น) ในอัตราค่ารักษาพยาบาลปกติเท่ากับที่อื่น

อธิบายรายละเอียด และปัญหาในช่องปากอย่างชัดเจนไม่ใช้อารมณ์ อันไหนต้องทำ ต้องอุด ต้องระวัง บอกอย่างละเอียด

ทำให้นึกถึงคุณหมอฟันใจดี ที่ได้ไปหาบ่อยๆ สมัยยังเด็กๆ เลย ที่ทำให้ไม่กลัวหมอฟัน และรักษาฟันค่อนข้างดีมาตลอด 🙏🏼

Saranon Charoensuk

21 Oct 2025

I had my dental scaling done here. The staff were very gentle and professional. The clinic is clean and comfortable, and the dentist explained every step clearly. Great experience overall!